به گزارش خبرنگار مهر، محسن ناصری مدیر پروژه تغییرات آب و هوا سازمان حفاظت محیط زیست در نشست هم اندیشی هنرمندان و کارشناسان محیط زیست درباره تغییر اقلیم که به همت دفتر پروژه تغییرات آب و هوا سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد، گفت: خیلی مهم است که قشر فرهنگی و موثر وارد مسائل مهم جامعه همچون تغییر اقلیم شود.
ناصری افزود: ما به عنوان بخشی که تغییر اقلیم را به طور فنی دنبال می کنیم سعی کرده ایم نقش خود را ایفا کنیم اما حالا از شما هنرمندان می خواهیم خواهش کنیم که به ما کمک کنید این موضوعات در جامعه جدی گرفته شود.
وی با بیان اینکه ابعاد مشکلات زیست محیطی در کشور از مشکل گون و ریواس گرفته تا بیماری های واگیر و مسائل آب و انرژی همچنان ادامه دارد، تاکید کرد: روی هر کدام اینها دست بگذارید با تغییر اقلیم مرتبط است، بزرگترین مصداق تغییر اقلیم در شرق کشور ماست و اکنون به مسئله امنیت ملی بدل شده است.
ناصری در پایان با بیان اینکه اینها موضوعات مهمی است که حیات ما و خیلی از کشورهای دنیا را تهدید می کند، از هنرمندان خواست در راستای آگاهی سازی به مسئله تغییر اقلیم ورود کنند.



حفظ محیط زیست باید بخشی از فرهنگ ما باشد
در ادامه، محمدحسین بازگیر رئیس اداره محیط زیست شهر تهران با بیان اینکه ما برای آموزش محیط زیست الگو نداریم، گفت: از هر کدام از دانش‌آموزان ما که بخواهید چند جانور را نام ببرند، سریع به ببر و فیل و زرافه و کرگدن اشاره می‌کنند، اما هرگز اسمی از گاندو، سمندر لرستانی و ... نخواهند برد؛ چون اصلا به آنها معرفی نشده است.
بازگیر افزود: اینکه جمعی از فعالان محیط زیست و هنرمندان گرد هم آمده‌اند نشان‌دهنده یک ظرفیت اجتماعی است. گروهی از مردم جامعه ما هرگز به حرف‌های امثال من مسئول گوش نمی‌دهند، ولی ارتش چند میلیونی هنرمندان در شبکه‌های اجتماعی شکل می‌گیرد.
وی ادامه داد: ما از نظر علمی خیلی مشکل داریم و خیلی جاها اصلا راهکار مشکلات را نمی‌دانیم، اما الگوی دنیا برای رفع مشکل چیست؟  خیلی‌ها وقتی می‌خواهند برای محیط زیست دلسوزی کنند، بودجه محیط زیست را با دیگر دستگاه‌ها مقایسه می‌کنند، اما محیط زیست اگر پول هم داشته باشد، نمی‌تواند در خیلی از زمینه‌ها کاری بکند.
رئیس اداره محیط زیست شهر تهران توضیح داد: مثلا شما هنرمندان خیلی تاثیرگذارید، اما چه کسی حرف ما را گوش می‌کند؟ فرهنگسازی کاری تخصصی است و ما باید دنبال وظایف دیگری برویم.
بازگیر ادامه داد: جایی که باید ناشناخته‌ها را کشف کند، مراکز دانشگاهی است. ما باید به سمتی برویم که حفظ محیط زیست و خود محیط زیست بخشی از فرهنگ ما باشد و کسی که تصمیم‌های فرهنگی می‌گیرد، در کنار همه مسائل و نیازهای روحی و روانی به تاثیرپذیری از طبیعت و وابستگی انسان به محیط زیست هم توجه داشته باشد.
وی تاکید کرد: وقتی حفظ محیط زیست بخشی از سرلوحه‌های کاری دستگاه‌های دیگر باشد، چه اشکالی دارد که بودجه آنها بیشتر از سازمان حفاظت محیط زیست تامین شود.
رئیس اداره محیط زیست شهر تهران خطاب به هنرمندان گفت: شما خیلی تاثیرگذارید و بنابراین باید کلیدهای صحیح در اختیار مردم بگذارید و به مردم آدرس درست بدهید. صدا و سیمای یکی از استان‌ها مجموعه تلویزیونی برای محیط زیست ساخته بود که در آن ۱۰ تخلف مشهود محیط زیستی دیده می‌شد.
بازگیر ادامه داد: در یک برنامه علمی ۱۵۰ مقاله درباره پلنگ توسط کسانی نوشته شده بود که نه تنها هرگز پلنگ ندیده‌اند، بلکه حتی هیچ گاه به زیستگاه پلنگ هم نرفته‌اند.
وی در پایان از هنرمندان خواست که درباره مشکلات مهم محیط زیستی اطلاع رسانی کنند و گفت: آب‌خوان‌های ما نه تنها خالی که مچاله شده است، یعنی اگر یک روز اقلیم هم درست شد و بارندگی داشته باشیم، دیگر در این آب‌خوان‌ها فضایی وجود ندارد و باران سیلی خواهد شد که معلم لرستانی و دانش‌آموز سیستانی را با خود خواهد برد، اما هیچکس توجه ندارد که همین آب‌خوان‌ها هم هر کدام روزی یک دریاچه ارومیه بودند که خشک شدند.



نوک تفنگ فعالیت‌های محیط زیستی را به سمت مسئولان بگیریم
بنابراین گزارش، میترا حجار هنرمند و بازیگر سینما از دیگر حاضران در این نشست بود که با تاکید بر این که سلامت جامعه تنها در طبیعت سالم امکان پذیر است، گفت: ما در ایران درگیر مسائلی شده ایم که اصلا به موضوعات اصلی جامعه کمک نمی کند. الان در جهان بزرگترین مشکلمان داعش است و فراموش کرده ایم که گرم شدن زمین اولین اثرش غیر از آب شدن یخ های قطبی، میلیاردها مهاجر آب و هوایی است که کمترین نتیجه آن افزاش جرم و جنایت و شکل گیری گروه هایی همچون داعش است.
این بازیگر سینما افزود: در ایران بیشترین اشتباهاتی که تاکنون در حوزه محیط زیست اتفاق افتاده توسط صنایع بوده و اغلب نیز به جانمایی غلط صنایع مربوط می شده است و دیگر اینکه ما خواه ناخواه با کشورهای دیگر در حوزه مسائل محیط زیستی درگیر هستیم. مثلا سدسازی ها در افغانستان هامون ما را خشک کرده که آب این سدسازی ها بیشترین مرفین جهان را تامین می کند.
وی با تاکید بر اینکه ما سه وزارتخانه داریم که مستقیماً به محیط زیست آسیب می زنند، وزارت صنایع، وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی را مقتدرترین و پولدارترین وزارتخانه ها دانست که در مقابل آن سازمان محیط زیست و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری که باید پولسازترین وزارتخانه های ما باشند، فقیرترین نهادهای ما به شمار می روند.
حجار با طرح این پرسش که بعد از برجام چه اتفاقی افتاد؟ پاسخ داد: ایران وارد تجارت جهانی خواهد شد اما اولین چیزی که ما به سمت آن می رویم مثل همیشه نفت و گاز است زیرا راحت ترین صنعت پولساز ما است و اصلا ًنمی خواهیم به خودمان زحمتی بدهیم. آمار انرژی های سبز و دوستدار محیط زیست در سالهای گذشته در کشور را که ببینید، واقعاً تاسف بار است و اینها مسائلی است که ما با آنها روبرو هستیم.
وی ادامه داد: من به عنوان یک هنرمند پیگیر این موضوعات هستم اما دانش عمومی در این باره خیلی پایین است. وقتی ما حرف از بحران تنوع زیستی می زنیم، پاسخ می شنویم که مردم گرسنه اند و شما به فکر حیوانات هستید.
حجار در پایان تاکید کرد: ما باید نوک گُلی که در لوله تفنگمان می گذاریم، به سمت مسئولان بگیریم زیرا مسائل ما خیلی بزرگتر از آن است که مردم بتوانند برای آن کاری کنند.
هنرمندان خلاقیتشان را برای حفظ محیط زیست آورده‌اند
در ادامه، شبنم فرشادجو بازیگر سینما و یکی دیگر از هنرمندان حاضر در این نشست، گفت: در ماجرای دریاچه ارومیه شاهد حرکت هنرمندان بودیم که این موضوع به خوبی جواب داد اما ما در جزئیات می توانیم کمک کنیم و در کلیات کاری از ما بر نمی آید.
این بازیگر افزود: از ما جز اینکه ماسک بزنیم و در اهواز عکس بگیریم کار مهمی بر نمی آید البته ما گروه هایی تشکیل می دهیم و با همکاران و دوستانمان در حفظ محیط زیست تلاش می کنیم اما چقدر از این بار باید به روی دوش ما باشد.
وی تصریح کرد: ممکن است ما گاهی جو زده شده باشیم و واکنش هایی هم نشان بدهیم. اما باید این رویارویی و گفتگوها انجام بشود تا ما اطلاعات پیدا کنیم و بتوانیم با جزئی نگری، اقدامات موثر انجام دهیم.
فرشادجو در پایان تاکید کرد: ما الان می دانیم که چه کسانی دغدغه محیط زیست دارند و هر کمکی هم از دست ما بر بیاید انجام خواهیم داد اما چه باید بکنیم؟ من صفحه فعالان محیط زیست و محیط بانان در شبکه های اجتماعی را مرتباً دنبال می کنم.
وی با بیان اینکه هنرمندان خلاقیتشان را برای حفظ محیط زیست آورده‌اند از فعالان محیط زیست درخواست کرد تا اطلاعات و جزییات لازم برای فعالیت را اختیار هنرمندان قرار دهند.



هنرمندان به اطلاعات فعالان محیط زیست نیاز دارند
نفیسه روشن بازیگر سینما و تلویزیون نیز از جمله حاضران این نشست بود که با اشاره به اینکه هنرمندان برای فعالیت اثرگذار در حوزه محیط زیست به کمک و اطلاعات جزئی از جانب کارشناسان و فعالان محیط زیست نیاز دارند، گفت: دعوت هنرمندان از جانب فعالان محیط زیست بسیار جای خوشحالی دارد، زیرا هنرمند تا جایی که امکان و ظرفیت داشته باشد، ورود می کند.
این بازیگر افزود: من فکر می‌کنم ما باید در زمینه جزئیات محیط زیست فعالیت کنیم زیرا اگر شما به معرفی و فعالیت هنرمندان برای آگاه‌سازی عمومی نیاز دارید، هنرمندان هم به کمک در زمینه اطلاعات و همچنین درخواست‌های جزئی‌نگر شما نیاز دارند.
وی با اشاره به برخی از فعالیت‌های پیشین هنرمندان در حمایت از محیط زیست، گفت: ما هر جا که می‌توانستیم رفتیم. از سگ‌هایی که در وضعیت بدی نگهداری می‌شدند حمایت کردیم یا در یک سفر با خانم حجار به رهاسازی فُک خزری رفتیم و وقتی اطلاع‌رسانی کردیم دیدیم خیلی از مردم اصلا نمی‌دانستند که ایران فُک دارد.
روشن ادامه داد: در بازدیدی که از حیات وحش موته اصفهان داشتیم، وقتی حرف از پناهگاه‌ها زدیم مردم دو منطقه به جان هم افتاده بودند و از آنجا مراقبت نمی‌کردند و ما دیدیم که آنجا معدن و ویلاسازی هست. آهو و گوزن تا چند متری ویلا می‌آمدند، اما همین ویلا و معدن است که به زیستگاه حیات وحش ضربه می‌زند.
وی در پایان تاکید کرد: فکر می‌کنم همان اندازه که ما رسالت اطلاع‌رسانی را برعهده داریم، بیش از آن به کمک اطلاعاتی شما فعالان محیط زیست نیازمندیم.



هنرمندان از سرمایه اجتماعی خود برای بحران های مهم محیط زیستی استفاده کنند
در ادامه، مسعود بُربُر خبرنگار محیط زیست خبرگزاری مهر درباره تغییر اقلیم گفت: سال گذشته اتفاق بسیار تلخی در یکی از شهرهای کشور افتاد که طی آن چند سگ به طرز دردناکی کشته شدند و هنرمندان بلافاصله به این موضوع واکنش نشان دادند.
مسعود بُربُر تصریح کرد: واکنش هنرمندان منجر به شکل‌گیری جریانی علیه اتفاق شد که رخداد فرخنده‌ای بود اما واقعیت آن است که سرزمین ما هم‌اکنون با بحران‌های بزرگی دست و پنجه نرم می‌کند که چون برای مردم ملموس و محسوس نیست، هنرمندان نسبت به آن‌ها هیچ واکنشی نشان نداده‌اند.
وی در ادامه بحران آب را مثال زد و توضیح داد: میزان فرونشست سطح آبخوان‌های ما ۹۰ برابر حد بحرانی است و کشاورزی با راندمان بسیار پایین ۹۰ درصد آب کشور را فرو می‌بلعد اما مدیریت نابخردانه آب همچنان برای همین کشاورزی با راندمان پایین آب را پشت سدها تبخیر می‌کند و از جایی به جایی منتقل می‌کند بدون آنکه ابعاد اجتماعی این اقدامات را در نظر بگیرد.
این خبرنگار محیط زیست تأکید کرد: پیگیری کوچکی نشان می‌دهد سرنوشت روستاییانی که خانه و زندگی خود را بر اثر آبگیری سدهای بزرگ از دست دادند به کجا منتهی شد و چه عواقب اجتماعی را به دنبال داشت. از سوی دیگر بحران فرسایش خاک شاید پنهان‌ترین بحران ایران باشد که ما در رتبه اول جهانی سالی دست کم ۲ میلیارد تن خاک کشور را از دست می‌دهیم و با ادامه روند کنونی طی سال‌های آینده ۸۰ درصد جمعیت جهان به دلیل فرسایش خاک جان خود را بر اثر گرسنگی از دست خواهند داد اما این آمار ۸۰ درصدی مربوط به متوسط جهان است که ما چندین برابر متوسط دنیا فرسایش خاک داریم.
بُربُر با اشاره به اینکه بحران بعدی تنوع زیستی است که گفته می‌شود طی آن ۹۶ درصد جمعیت حیات وحش کشور را از دست داده‌ایم توضیح داد: اغلب در توضیح تغییر اقلیم می‌گوییم دمای هوا طی چند دهه آینده مثلاً ۵ درجه بالا خواهد رفت و این اصلاً مشکل چندانی به نظر نمی‌رسد و برای کسی معنا نشده است. واقعیت آن است که یک درجه بالا رفتن دما در زیستگاه‌ها باعث می‌شود مثلاً جنسیت تمام جمعیت تخم‌های لاک‌پشت‌ها ماده باشد و تکرار این اتفاق در سال‌های پیاپی قطعاً به معنی از بین رفتن نسب آن‌ها خواهد بود.
وی با تأکید بر اینکه بر اساس گزارش IUCN با ادامه روند کنونی افزایش دما ۳۵ درصد پرندگان، حدود ۵۰ درصد دوزیستان و بیش از ۷۰ درصد مرجان‌ها به کلی نابود خواهند شد از هنرمندان خواست با استفاده ازمشورت کارشناسان و داده‌های علمی، سرمایه اجتماعی خود را در راستای اطلاع‌رسانی بحران‌های اصلی و عمیق پیش رو و محسوس کردن و ملموس کردن آن‌ها برای جامعه هزینه کنند و از «جوگیری» و هدر دادن سرمایه اجتماعی خود پرهیز کنند.
به گفته وی، اهمیت حضور هنرمندان به عنوان واسطه میان جامعه علمی محیط زیست و مردم بر کسی پوشیده نیست اما هنرمندان باید سرمایه احتماعی خود را به بهینه‌ترین شکل ممکن به کار ببرند.

رضا ساکی، مجری نشست هم‌اندیشی تغییر اقلیم، اهمیت موضوع محیط زیست را فراتر از مسائل روشنفکرانه دانست و درباره درگیری‌های اخیر مردم مناطق مختلف درباره انتقال آب بین حوضه‌ای صحبت کرد. رضا ساکی گفت: گاهی درگیری‌ها بر سر چیزی است که اصلا وجود خارجی ندارد. بنابراین لازم است تا اطلاع‌رسانی‌های علمی و درست در بین آحاد جامعه، صورت بگیرد. او برای تحقق این هدف، بر نقش کلیدی و مهم هنرمندان تاکید کرد و از هنرمندان حاضر در جلسه خواست تا فعالان و متخصصان محیط زیست را تنها نگذارند و یادآوری کرد که ما (کارشناسان، فعالان و مسئولان) نیز در کمک رسانی به شما برای آگاه کردن مردم درباره وضعیت تغییر اقلیم در ایران و مسائل مرتبط با آن، کوتاهی نخواهیم کرد.