در نیمه بهمن ماه یک قلاده پلنگ با قطار باری در منطقه فیروزکوه تصادف نمود که بر اثر جراحت زیاد منجر به مرگ پلنگ شد. لاشه پلنگ تلف شده توسط نمایندگان اداره حفاظت محیط زیست فیروز کوه در مورخ 17/11/96 به منظور تاکسیدرمی به دفتر موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی منتقل گردید.

طاهره افتخاری مدیر کل دفتر موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی در این باره اظهار نمود: با عنایت به حساسیت این گونه کمیاب و ارزشمند در اسرع وقت توسط کارشناسان این دفتر، نسبت به انجام امور مربوط به پروسه تاکسیدرمی  و نمونه برداری های لازم اقدام مقتضی صورت گرفت. بدین منظور ابتدا اندازه گیری و ثبت اطلاعات بیومتری انجام گردید. توسط کارشناس گروه زیست فناوری این دفتر، نمونه برداری آزمایشگاهی شامل قطعاتی از بافت، پوست و مو از لاشه پلنگ جهت انجام آزمایشات ژنتیکی و بانک اطلاعاتی انجام پذیرفت. سپس بعد از مراحل نمونه گيري فرآیند بيومتري و تاکسیدرمی پلنگ  توسط سرپرست گروه موزه (آقای فرهاد صادقی راد) و کارشناس تاکسیدرمی (آقای علیرضا صحت) انجام گرفت.

بررسی و کالبد شناسی پلنگ تلف شده (فیروزکوه):

بر اساس بررسی ها و پیگیری های بعمل آمده توسط گروه تخصصی موزه در این دفتر، گزارش هایی از حضور پلنگ (احتمالا همین پلنگ تلف شده) در دوربین های تله ای مناطق مختلف فیروزکوه ثبت گردیده است. همچنین گزارش هایی از مناطق مختلف فیروزکوه، زرین دشت، انزها، فرح آباد و ... مبنی بر مشاهده پلنگ توسط اشخاص محلی اعلام شده است.

در این خصوص فرهاد صادقی راد می افزاید: طبق بررسی های بعمل آمده در سنوات گذشته تصادف قطار در محدوده فیروزکوه، زرین دشت، انزها، فرح آباد با گونه های مختلف حیات وحش( قوچ و میش، گراز و ...) اتفاق افتاده و گزارش شده است. در طی مراحل تاکسیدرمی و جدا نمودن پوست از بدن پلنگ، با چند عدد تیغ به طول 4-5 سانتی متر مواجه شدیم که در ماهیچه های دست پلنگ فرو رفته و ماهیچه دست را مجروح و عفونی نموده بود، تیغ ها به احتمال بسیار زیاد متعلق به راسته جوندگان، خانواده تشی ها می باشد که در ایران تنها یک گونه  به نام تشی( نام علمی Hystrix indica)  وجود دارد .

چند عدد تیغ بجا مانده در ماهیچه های دست و پنجه پلنگ تلف شده این موضوع را بیان می دارد که گونه تشی یکی از جیره های غذایی پلنگ محسوب می گردد ولی گاهی به هنگام شکار تشی تعداد زیادی تیغ حتی گاهی بیش از 50 عدد به بدن، صورت، زیر شکم، سینه و دست های پلنگ وارد می گردد و در صورتیکه پلنگ  نتواند همه آنها را از بدن خود بیرون بکشد موجب عفونت و آسیب دیدگی آن شده و باعث می گردد تا کارآیی، توانایی و چابکی پلنگ کاسته شده و حتی در پاره ای از موارد در زمان طولانی موجب مرگ جانور می شود.

در این زمان که جانور دچار آسیب دیدگی این چنین شده باشد به لحاظ اینکه توانایی آن کاسته شده قادر به شکار گونه های وحشی در طبیعت نمی باشد و ناچار است برای تأمین غذای خود به نزدیکی شهر ها، آبادی و روستاها آمده و با شکار گونه های اهلی که شکار راحت تری است نظیر گوساله، گوسفند، بز، مرغ، گربه و سگ و ...به حیات خود ادامه دهد. اما هنگامی که به نزدیکی محل سکونت انسان ها آمده بسیار آسیب پذیر خواهد بود و معمولا یا توسط مردم ساکن در روستاها شکار و یا زخمی می گردد و یا بر اثر تصادف با خودرو یا قطار زخمی و یا کشته می شود.

مدیر کل دفتر موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی در خصوص تلفات حیات وحش بر اثر تصادفات جاده ای اضافه نمود: این فرضیه وجود دارد که بیشتر پلنگ هایی که بر اثر تصادف در نزدیکی روستاها و آبادیها تلف می شوند، احتمالا درگذشته به نحوی زخمی و جراحت آنها  موجب کاهش قوای جسمی وضعف بدن شده و چون دیگر قادر به شکار گونه های وحشی در طبیعت نمی باشند ناچار به آمدن به نزدیکی روستاها و آبادی ها می گردند تا از جانوران اهلی که شکار راحتتری هستند استفاده نمایند. در صورت مشاهده این گونه در نزدیکی روستاها چنانچه بتوان به روشی زنده گیری گردند، بعد از معاینه های لازم احتمال مشاهده آسیب دیدگی در آنها زیاد می باشد و در این صورت می توان بعد از درمان و ریکاوری مجدد به طبیعت باز گردند، تا از بوجود آمدن چنین اتفاقهایی جلوگیری نمود. از اینرو پیشنهاد می گردد حصار کشی جاده ها در مناطق حفاظت شده ، بخصوص جاده های ریلی، آسفالت و شوسه که گزارشهایی از حضور گونه های حیات وحش در محدوده های آنها اعلام گردیده انجام پذیرد. در صورت رعایت این موارد می توان آمار مرگ و میر های گونه های حیات وحش را بصورت چشم گیری کاهش داد . نباید فراموش کنیم که حیات ما درگرو حیات طبیعت می باشد.

 سه عدد تیغ خارج شده از دست پلنگ